3. Budgetbijstellingen per programma

Aangezien de raad de lasten per programma autoriseert worden de budgetbijstellingen toegelicht per programma. Hiertoe worden de programma’s gehanteerd die de raad met het vaststellen van de begroting 2025 heeft benoemd en die aansluiten bij de hoofdstukindeling van het coalitieprogramma 'Ons thuis, ons Beekdaelen'.

1. Inwoners, bestuur en veiligheid
2. Sociale leefomgeving
3. Fysieke leefomgeving
4. Bestuurlijke samenwerking en financiën

Het programma Inwoners, bestuur en veiligheid bestaat uit de taakvelden bestuur, burgerzaken, overhead, crisisbeheersing brandweer en openbare veiligheid. Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

1. Indexering bijdrage Veiligheidsregio ZL en GHOR

In de bestuursrapportage wordt een aantal budgetten naar het prijsniveau van 2025 bijgesteld. In de gemeentebegroting is, ter dekking van de indexeringen, een centrale post opgenomen voor prijsstijgingen. Daar worden de betreffende meerkosten uit gedekt. Overigens zijn er meer budgetten die in deze burap worden geïndexeerd. in totaal gaat het om een bedrag van afgerond € 1,0 miljoen. In de toelichting bij nummer 35 van deze burap treft u een nadere specificatie van deze budgetten aan.

2. Bijstelling budgetten energie en waterverbruik

De budgetten voor energie en waterverbruik zijn bijgesteld op basis van verwacht verbruik en de tarieven die gelden in het jaar 2025. De budgetten lopen door de hele begroting heen en worden derhalve op verschillende programma's verantwoord. In totaal gaat het om een stijging van € 18 duizend in 2025 en een daling van € 93 duizend vanaf 2026. Zie ook de toelichtingsnummers 12 en 22.

Het programma Sociale leefomgeving bestaat uit de taakvelden onderwijs, sport, cultuur, sociaal domeinen volksgezondheid.
Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

3.  Indexering diverse budgetten tlv stelpost prijsstijgingen.

In de bestuursrapportage wordt een aantal budgetten naar het prijsniveau van 2025 bijgesteld. In de gemeentebegroting is, ter dekking van de indexeringen, een centrale post opgenomen voor prijsstijgingen. Deze wordt in deze bestuursrapportage aangesproken voor een bedrag van  afgerond € 1,0 miljoen. In de toelichting onder nummer 35 van deze burap treft u een nadere specificatie aan.
        
4. Onderwijshuisvesting asielzoekerskinderen     

Bij de basisschool in Puth staan tijdelijke units t.b.v. het onderwijs aan asielzoekerskinderen.  De huurkosten worden gedekt uit de reserve onderwijshuisvesting asielzoekerskinderen. Deze reserve is in het verleden gevoed door gelden die we voor dit doel van het COA hebben gekregen.

5. Opvang Oekrainers
Van het Rijk ontvangen wij een vergoeding per gerealiseerde opvangplek per dag. Het totaal te ontvangen bedrag over de periode jan t/m aug 2025 is afgerond € 1.475.000. De te verwachte kosten over deze periode is € 526.000. Per saldo is er een voordeel van € 945.000. In de tweede burap 2025 zullen we het (mogelijk) voordeel over de periode sept.-dec. 2025 verwerken. Peildatum voor de tweede burap 2025 is 1 september 2025.

6. Verschuiving taakmutatie DU bibliotheken
In de septembercirculaire 2024 is aangekondigd dat we over 2025 en 2026 gelden ontvangen t.b.v. bibliotheekwerk. De uitgaven voor deze gelden waren begrotingstechnisch geraamd op programma Bestuurlijke samenwerking en financiën.  Deze bedragen worden nu verschoven naar het taakveld bibliotheekwerk binnen programma Sociale Leefomgeving. Het betreft hier dus een technische verschuiving (zie ook toelichtingnummer 31). Een en ander verloopt budgettair neutraal.

7.  Inkomensafhankelijke eigen bijdrage WMO pas per 1 jan 2027
In de huidige meerjarenraming 2025-2028 is er rekening mee gehouden dat de inkomensafhankelijke eigen bijdrage WMO per 1 januari 2026 zou ingaan. De verwachte ingangsdatum is door het Rijk verschoven naar 1 januari 2027. In de meicirculaire 2025 wordt de gemeente voor dit nadeel gecompenseerd. Die meicirculaire is verwerkt in de kadernota 2026.

8. Bijdrage SESS
De raming voor de bijdrage aan Stichting Exploitatie Sportaccommodaties Schinnen dient verhoogd te worden. De afgelopen jaren is de raming steeds incidenteel bijgeraamd in de 1ste of 2de Burap.

9. WOZL/WSP
De gemeentelijke bijdrage aan WOZL en WSP is per saldo € 133.000 lager dan geraamd.  Dit wordt  met name veroorzaakt door een hogere rijkssubsidie per WSW-arbeidsjaar.

10. Kompas
De gewijzigde begroting 2025 van Kompas laat per saldo een voordeel zien van € 96.000 ten opzichte van de raming in de begroting 2025 van de gemeente Beekdaelen. Dit wordt met name veroorzaakt door een afname van de bedrijfsvoeringkosten.

11. Vervallen toevoeging aan voorziening gebouwen niet in MJOP
Voor de gebouwen die niet meegenomen zijn in voorliggend MJOP verwachten we dat de onderhoudskosten jaarlijks € 173 duizend bedragen tot en met 2027. De geraamde kosten zijn abusievelijk doorgezet voor de jaren 2028 en verder. Dat wordt in deze burap gecorrigeerd.

12. Bijstelling budgetten energie en waterverbruik
Zie de toelichting onder nummer 2.

Het programma Fysieke leefomgeving bestaat uit de taakvelden Beheer overige gebouwen, overhead, verkeer en vervoer, economie, openbaar groen, rioleringen, afval, milieubeheer en ruimtelijke ordening. Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

13. Indexering diverse budgetten
In de bestuursrapportage wordt een aantal budgetten naar het prijsniveau van 2025 bijgesteld. In de gemeentebegroting is, ter dekking van de indexeringen, een centrale post opgenomen voor prijsstijgingen. Deze wordt in deze bestuursrapportage aangesproken voor een bedrag van  afgerond € 1,0 miljoen. In de toelichting onder nummer 35 van deze burap treft u een nadere specificatie aan.

14. Degeneratiekosten kabels en leidingen
Dit zijn kosten die de gemeente maakt in de jaren na het ingraven of aanpassen van kabels of leidingen, omdat de gemeente extra projectmatig onderhoud verricht op deze plekken

15. Advieskosten
Voor advies in een juridische kwestie is een budget nodig van € 20 duizend.

16. Streetwise
Per 1 juni 2020 is de gemeente Beekdaelen de samenwerking aangegaan met Stichting Streetwise (hierna: Streetwise) voor de versterking van het ondernemerschap in Beekdaelen. Dit in navolging van alle Parkstadgemeenten, die al meerdere jaren op een goede manier met Streetwise samenwerken.

Het contract met Stichting Streetwise is per 31-12-2024 beëindigd en zal moeten worden verlengd als wij in 2025 gebruik willen blijven maken van hun inzet. Aangezien wij vanaf 2024 ieder jaar concrete afspraken maken met Stichting Streetwise en tevreden zijn over de behaalde resultaten ten aanzien van de gemaakte afspraken voor 2024 wordt voorgesteld om de samenwerking in 2025 voort te zetten.

17. Dag van de ondernemer
De Dag van de Ondernemer is een jaarlijks terugkerend en landelijk initiatief dat naadloos aansluit bij de Economische Visie 2025-2040 en de prioriteiten uit het coalitieakkoord, waarin actief contact met ondernemers centraal staat. Het doel is om ondernemers te bedanken, sociaal en duurzaam ondernemerschap zichtbaar te maken en de band tussen gemeente en ondernemers verder te versterken richting een toekomstbestendige economie. Een aantal bedrijven zullen tijdens deze dag worden bezocht en tijdens dit bezoek zal een attentie worden overhandigd aan het betreffende bedrijf en worden foto’s gemaakt t.b.v. een nieuwsbrief.

18. Restauratiesubsidie t.b.v. vervanging roeden van de Janssensmolen Oirsbeek
Voor de vervanging van de roden van Janssenmolen te Oirsbeek is een eenmalige restauratiesubsidie toegekend van € 25 duizend.

19. Kosten Wet goed verhuurderschap
In 2024 is opdracht verstrekt aan het huurteam Zuid-Limburg voor het inrichten van een (verplicht) meldpunt in het kader van de Wet goed verhuurderschap. Daarnaast zijn extra taken toegevoegd aan de Wet goed verhuurderschap op grond van de Wet betaalbare huur. Het betreft twee extra algemene regels (juiste huurprijs en juiste huurprijsindexering). De Wet betaalbare huur geldt met ingang vanaf 1 juli 2024, maar de extra handhavingstaken voortkomend uit de Wet betaalbare huur dienen vanaf 1 januari 2025 door de gemeente te zijn ingeregeld. Voor zowel de taken voor de uitvoering van de Wet goed verhuurderschap als voor de uitvoering van de Wet betaalbare huur geldt dat het rijk de gemeente compenseert via de algemene uitkering

20. Loonkosten t.l.v. CDOKE-middelen
De gemeente ontvangt van het Rijk middelen voor het uitvoeren van klimaat- en energiebeleid, de zogenaamde CDOKE-middelen. Met deze middelen kan de gemeente interne of externe deskundigen inhuren voor het uitvoeren van deze taken. De loonkosten van de eigen medewerkers die belast zijn met deze taken worden ten laste gebracht van deze middelen. Dit leidt tot een besparing op de loonkosten.

21. Tiny House project
De verkoop van een perceel Op de Bies 66 in Schimmert  is niet gerealiseerd in 2024 maar is doorgeschoven naar het jaar 2025.  Dit perceel was aangekocht voor de realisatie van  het Tiny House project. Inmiddels is ook het perceel gelegen aan Op de Bies 70a te Schimmert aangekocht (cf. raadsbesluit 14 juni 2022). Het betreffende perceel is, gelet op haar ligging, meer geschikt geacht om een Tiny House project te realiseren. In de raadsvergadering van 27 juni 2023 is vervolgens  besloten om € 170.000 van de verkoopopbrengst in te zetten voor de dekking van het krediet. De dan nog resterende verkoopopbrengst komt ten gunste van het resultaat.

22. Bijstelling budgetten energie en waterverbruik
Zie de toelichting onder nummer 2.

23. Afschrijvingslasten t.l.v. exploitatie
De afschrijvingslasten zijn geactualiseerd naar de stand per ultimo 2024. Een aantal investeringen zijn nog niet gereed per ultimo 2024.  De afschrijving start conform financiële verordening in het jaar na gereedkomen van de investeringen.  Omdat een aantal investeringen nog niet gereed is verschuiven de afschrijvingslasten met een jaar. Dit is in 2025 voordelig en vanaf 2026 nadelig.  

Het programma Bestuurlijke samenwerking en financiën bestaat uit de taakvelden Samenwerking, overhead en financiële functie.
Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

Omschrijving project

24. Algemene uitkering
In deze burap worden voor het jaar 2025 twee circulaires verwerkt. De decembercirculaire 2024 en de meicirculaire 2025. Vanaf het jaar 2026 is alleen de decembercirculaire 2024 verwerkt. Het effect van de meicirculaire vanaf het jaar 2026 is opgenomen in de kadernota 2026.

Het voordeel wordt in deze burap veroorzaakt door drie grotere mutaties.

• In de decembercirculaire vindt een correctie plaats van het accres dat eerder was berekend. Verder vindt  een aanpassing van de eenheden. Het vorenstaande leidt in het jaar 2025 tot een voordeel van afgerond € 400.000. In het jaar 2026 stijgt dat voordeel naar ruim € 600.000 tot € 774.000 in het jaar 2028.
• In het jaar 2025 ontstaat daarnaast een voordeel doordat een aantal doel- en integratieuitkeringen worden gewijzigd en toegevoegd (€ 677.000). Die bijstelling van de doel- en integratieuitkeringen wordt, in afwachting van verdere beleidsbepaling, opzij gezet via de post taakmutaties (zie toelichting onder 25) .  
• In het jaar 2025 vindt een compensatie plaats voor tekorten op de jeugdzorg van € 800.000.

25. Te oormerken middelen meicirculaire 2025
In de meicirculaire 2025 zijn diverse doel- en integratieuitkeringen verhoogd en een aantal nieuwe uitkeringen toegevoegd. In afwachting van verdere beleidsbepaling worden deze vooralsnog opzij gezet (€ 677.000). In verband met al eerder geraamde uitgaven op de specifieke taakvelden valt een bedrag van € 113.000 vrij. 

26. Dividend
Het dividend over 2024 wordt in 2025 ontvangen. Van Enexis, de BNG (Bank Nederlandse Gemeenten) en Rd4 is respectievelijk € 502.338,  € 9.460 en € 34.867 meer ontvangen dan eerder werd geraamd. Het dividend wordt na afloop van het boekjaar definitief vastgesteld.

27. Opbrengst ozb
De geraamde OZB-opbrengst is gebaseerd op de prognoses van BsGW van 31 januari 2025.

28. Indexering diverse budgetten
In de bestuursrapportage wordt een aantal budgetten naar het prijsniveau van 2025 bijgesteld. In de gemeentebegroting is, ter dekking van de indexeringen, een centrale post opgenomen voor prijsstijgingen. Deze wordt in deze bestuursrapportage aangesproken voor een bedrag van  afgerond € 1,0 miljoen. In de toelichting onder nummer 35 van deze burap treft u een nadere specificatie aan.

29. ICT
De bijgestelde begroting 2025 van Solido leidt tot een hogere bijdrage van € 130.000 dan geraamd. De bijgestelde begroting van Solido is gebaseerd op de nieuwe GR vanaf 2025, de gewijzigde verdeelsystematiek en de aantallen (devices, accounts etc.) per deelnemer per 1 januari 2025. 

In 2024 is een aantal applicaties geïmplementeerd die nog niet in de meerjarencijfers waren verwerkt. Daarnaast worden in 2025 en 2026  verschillende nieuwe applicaties geïmplementeerd. Dit leidt in 2025 en 2026 tot eenmalige implementatiekosten en structureel tot hogere kosten. Per saldo leidt dit tot hogere uitgaven dan geraamd voor de jaren 2025 t/m 2028 van respectievelijk € 83.000, 58.000, € 51.000 en € 51.000.

Bij een aantal applicaties wordt gebruik gemaakt van certificaten en eHerkenningsmiddelen. Het gebruik hiervan is toegenomen wat leidt tot hogere structurele uitgaven van € 4.300.

30. Dekking afschrijvingslasten onderwijshuisvesting
De toekomstige investeringen in de onderwijshuisvesting kunnen voor een groot deel worden bekostigd door inzet van de daarvoor gereserveerde middelen. Voor een bedrag van € 2.900.000 worden de kosten echter via afschrijvingen ten laste van het resultaat gebracht. Dit gedeelte wordt dus geactiveerd. Om het begrotingsresultaat te ontlasten wordt uw raad in de resultaatbestemming van de jaarrekening 2024 voorgesteld om een bedrag van € 2.900.000 toe te voegen aan de reserve onderwijshuisvesting. Op deze manier ontstaat een uniforme dekking voor deze investering. Als gevolg van deze exercitie vallen de geraamde kapitaallasten vrij.

31. Verschuiving taakmutaties DU bibliotheken
Zie de toelichting onder nummer 6.

32. Vrijval reserve noodfonds energiecrisis
Bij de begroting 2023 heeft de raad besloten een reserve te vormen om burgers, verenigingen en bedrijven tegemoet te komen in de financiële gevolgen van de energiecrisis. De energiecrisis heeft geduurd van 2021 tot en met 2023.  In deze burap valt het restantsaldo van de reserve van afgerond € 412.000 vrij.

33. Terugdraaien inzet algemene reserve t.b.v. tekort 2025
Het rijk staat, onder voorwaarden, toe dat gemeenten een deel van de beschikbare algemene reserve mogen inzetten ter dekking van structurele tekorten. Op begrotingsbasis sloot het dienstjaar 2025 met een tekort. Om dit tekort af te dekken is de algemene reserve aangewend. Naar de huidige inzichten is er geen sprake meer van een tekort. De aanwending wordt derhalve teruggedraaid.

34. Afschrijvingslasten t.l.v. exploitatie
De afschrijvingslasten zijn geactualiseerd op basis van de stand zaken per ultimo 2024. De restantkredieten van een drietal investeringen (implementatie Microsoft Office 365, teams bellen en vernieuwen vergaderapparatuur raadszaal Nuth) zijn verlaagd en dit leidt tot lagere afschrijvingslasten.

35. Inzet stelpost prijsstijgingen
In de begroting 2025 is een stelpost opgenomen voor prijsstijgingen. Deze stelpost is bedoeld om indexeringen van budgetten te kunnen opvangen. Onderstaande tabel geeft inzicht in welke posten (deels) worden gedekt door aanwending van deze stelpost.

Excel-tabel