3. Budgetbijstellingen per programma

Aangezien de raad de lasten per programma autoriseert worden de budgetbijstellingen toegelicht per programma. Hiertoe worden de programma’s gehanteerd die de raad met het vaststellen van de begroting 2023 heeft benoemd en die aansluiten bij de hoofdstukindeling van het coalitieprogramma 'Ons thuis, ons Beekdaelen'.

1. Inwoners, bestuur en veiligheid
2. Sociale leefomgeving
3. Fysieke leefomgeving
4. Bestuurlijke samenwerking en financiën

Het programma Inwoners, bestuur en veiligheid bestaat uit de taakvelden bestuur, burgerzaken, overhead, crisisbeheersing brandweer en openbare veiligheid. Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

1. Veiligheidsregio
In september 2024 is de indexering van de gemeentelijke bijdrage 2024 bekend geworden. Deze is hoger dan waarmee rekening is gehouden in de begroting 2024. Vanaf 2025 is geen bijstelling nodig. Vanaf dat jaar is de actuele indexering toegepast.

2. Personele lasten
De geraamde loonkosten van de gemeente zijn geactualiseerd. Dit leidt tot een positieve bijstelling van ruim € 100.000.

Het programma Sociale leefomgeving bestaat uit de taakvelden onderwijs, sport, cultuur, sociaal domeinen volksgezondheid.
Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

3. Onderwijsachterstandenbeleid       
In 2024 heeft de afrekening van de subsidie 2023 van CMWW en Spelenderwijs plaatsgevonden. Dit leverde per saldo een voordeel op van € 116.000. Daarnaast was de definitieve uitkering 2024 van het Rijk m.b.t. OAB € 44.000 hoger dan geraamd.

4. Afrekening energietoeslag 2023
Verwacht werd dat de nog resterende middelen die de gemeente in 2023 heeft ontvangen uit de algemene uitkering voor de energietoeslag helemaal zouden worden uitgekeerd € 691.000. Uiteindelijk is een bedrag van € 204.000 uitbetaald. Per saldo is er een incidenteel voordeel van € 487.000 (€ 691.000 -/- € 204.000).

5. Begeleide participatie
In de begroting is sprake van een tekort op de bijdragen aan WOZL/ WSP en VIDAR. De rijksbijdrage is lager dan het bedrag dat de gemeente bijdraagt aan de betreffende instanties. Recent is bekend geworden dat de rijksbijdrage in het jaar 2024 wordt verhoogd met € 485.000. Hierdoor daalt het geraamde tekort.

6. Decentralisatie-uitkering 2023 vrouwenopvang
Centrumgemeenten Heerlen en Maastricht ontvangen jaarlijks een uitkering van het Rijk t.b.v. vrouwenopvang in het kader van kind- en gezinsbescherming. De in 2023 niet bestede (restant-) middelen worden verrekend met de Zuid-Limburgse gemeenten.

7. Taakmutaties mei- en septembercirculaire 2024
Via de mei- en septembercirculaire hebben we middelen ontvangen t.b.v.:
•    Gemeentelijke aanpak armoede en schulden: € 53.000
•    Bijzondere bijstand en vroegsignalering: € 64.000
•    Besluit opvangcentra asielzoekers : € 73.000

De ontvangsten in de algemene uitkering zijn verantwoord onder toelichtingnummer 14 van deze burap.

8. Jeugd
Er is sprake van een stijging in de kosten doordat het aantal jeugdigen in zorg een lichte stijging laat zien. De problematieken en ontwikkelingsachterstanden van jeugdigen zijn complex en nemen toe waardoor dit een verzwaring van de te leveren zorg met zich meebrengt. Dit zien we terug in zowel ambulante jeugdhulp als ook in verblijf. Denk aan: de Gesloten en Intensieve Klinische Jeugdhulp (GIK-J), Crisishulp en Leefhuizen. De bedoeling is dat de implementatie van de maatregelen opgenomen in  de Hervormingsagenda Jeugd leidt tot een meer  beheersbare kostenontwikkeling . De afbouw van residentiële jeugdhulp is één van de thema in de Hervormingsagenda Jeugd. Hiervoor worden we deels gecompenseerd met additionele middelen, die regionaal beschikbaar worden gesteld. Monitoring van de kostenontwikkeling is essentieel om goed sturing te kunnen geven binnen de Jeugdhulp.

9. Opvang Oekraïners
In de eerste bestuursrapportage 2024 is de rijksbijdrage voor de opvang tot en met augustus 2024 geraamd.  In deze tweede burap 2024 zijn de uitgaven en inkomsten voor de rest van het jaar geraamd. De rijksvergoeding (normbedrag per dag) is aanzienlijk hoger dan de geraamde kosten.

Het programma Fysieke leefomgeving bestaat uit de taakvelden Beheer overige gebouwen, overhead, verkeer en vervoer, economie, openbaar groen, rioleringen, afval, milieubeheer en ruimtelijke ordening. Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

10. Afschrijvingslasten levensduur verlengend onderhoud
Het afschrijven op investeringen start vanaf het  jaar na gereedkoming van de investering met uitzondering van investeringen die ineens worden afgeschreven.  De afschrijving van de investering levensduurverlengend onderhoud wegen 2024 start in 2025. De geraamde afschrijvingslasten voor 2024 komen hierdoor te vervallen.

11.Vervallen activeren loonkosten
Vanaf de begroting 2020 is besloten om jaarlijks € 250.000 aan ambtelijke uren die worden besteed aan eenmalige projecten te activeren en die loonkosten af te schrijven. Bij de vaststelling van het integraal beleidsplan openbare ruimte (ibor) heeft de raad besloten in te stemmen met het vormen van een planbureau. De ambtelijke uren van de medewerkers van het planbureau worden  eveneens geactiveerd. De oorspronkelijk geraamde te activeren loonkosten te vervallen. De betreffende correctie is vanaf het jaar 2025 al verwerkt in de gemeentebegroting.

Het programma Bestuurlijke samenwerking en financiën bestaat uit de taakvelden Samenwerking, overhead en financiële functie.
Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

12. Rente
De liquiditeitspositie van de gemeente is beter dan verwacht. Het bedrag dat de gemeente op de schatkist heeft gestald is hoger dan verwacht. Daardoor kunnen geraamde rentelasten deels vervallen. Per saldo leidt dit tot een voordeel van € 385.000.

13. Bijstelling algemene uitkering gemeentefonds
In vergelijking met de raming bij de eerste bestuursrapportage (gebaseerd op de meicirculaire 2024) neemt de algemene uitkering toe met € 513.000. In deze bestuursrapportage is de septembercirculaire verwerkt. Het voordeel komt met name doordat het btw compensatiefonds in het jaar 2023 voor een lager bedrag is benut. Dat voordeel wordt verdeeld over de gemeenten.

14. Geoormerkte middelen in algemene uitkering gemeentefonds
De gemeente heeft in de algemene uitkering een bedrag van € 190.000 ontvangen ten behoeve van:
•    Gemeentelijke aanpak armoede en schulden: € 53.000
•    Bijzondere bijstand en vroegsignalering: € 64.000
•    Besluit opvangcentra asielzoekers : € 73.000

Voor de storting van die middelen worden ook uitgaven verwacht. Om die reden worden de bedragen in deze tweede bestuursrapportage bijgraamd in het programma sociale leefomgeving (zie toelichtingnummer 7).

15. Aframing stelpost onvoorzien en loonstijging
Het restant op de stelposten voor onvoorzien en loonstijging kunnen worden afgeraamd en maken onderdeel uit van het resultaat van voorliggende burap.