Omschrijving (toelichting)

Daartoe zijn we, met enige vertraging door de coronacrisis, in 2020 gestart met een opdrachtomschrijving voor een integrale beleidsvisie uit om te kunnen sturen op behoud en een breed gedragen herbestemming van het monumentale erfgoed, waarbij zowel het erfgoed zelf als ook de omgevingswaarde van het erfgoed positief worden ondersteund. Door stimulering van een goede ruimtelijke en economische herbestemming blijft erfgoed behouden. De kosten bestaan uit externe begeleiding en advies, communicatie- en publicatiekosten (o.a. korte film t.b.v. burgerparticipatie).
Daarnaast participeren wij sinds Q4 2019 in het provinciale ErfgoedLab (zie vrijetijdseconomie en erfgoed), gericht op de integrale benadering van herbestemmingsopgaven in Limburg met Kasteel Amstenrade als provinciale pilot. Het ErfgoedLab wordt door de provincie ook na 2020 gefaciliteerd.
Hierbij geven wij invulling aan de Global Goals 8, 9, 11 en 17 door het versterken van de lokale economie, het beschermen van erfgoed door herbestemming en voorkoming van leegstand en verloedering, innovatieve technieken bij verduurzaming van erfgoed, en hiertoe zowel regionaal als binnen de gemeente integraal samen te werken en kennis uit te wisselen in partnerschappen (overheid, bedrijven, gebruikers/inwoners).

Stand van zaken (indicator)

G

Stand van zaken

Daartoe zijn we, met enige vertraging door de coronacrisis, in 2020 gestart met een opdrachtomschrijving voor een integrale beleidsvisie om te kunnen sturen op behoud en een breed gedragen herbestemming van het monumentale erfgoed, waarbij zowel het erfgoed zelf als ook de omgevingswaarde van het erfgoed positief worden ondersteund. Door stimulering van een goede ruimtelijke en economische herbestemming blijft erfgoed behouden. De kosten bestaan uit externe begeleiding en advies, communicatie- en publicatiekosten (o.a. twee filmpjes t.b.v. burgerparticipatie en twee bijeenkomsten).

In 2021 is dit project, na enige verdere vertraging door de aanhoudende pandemie en personele wisselingen, opgepakt. De eerste stap die wij hebben gezet is het updaten van de leegstandsdatabase middels twee uitgebreide veldbezoeken langs alle rijksmonumenten in Beekdaelen. Uit deze inventarisatie blijkt dat in de afgelopen jaren al flink ingezet is om leegstand bij rijksmonumenten tegen te gaan. Dit heeft geresulteerd in een laag leegstandspercentage bij deze vorm van erfgoed. Binnen de bestaande opdracht is mede daarom de scope verbreed. We hebben, naast herbestemming en leegstand, breder gekeken naar relevante thema's bij erfgoed, zoals verduurzaming en ontwikkelingsmogelijkheden. Deze verbreding is ook doorgetrokken in de twee korte erfgoedfilmpjes en de twee participatieve erfgoedbijeenkomsten. Het eerste filmpje en de eerste participatieve bijeenkomst zijn in 2021 voorbereid en in het begin van het daaropvolgende jaar opgeleverd. Tevens is er een start gemaakt aan het opstellen van tien monumentenpaspoorten als ontwikkelinstrument om de vraag- en aanbodkant dichterbij elkaar te brengen en ook aan het creëren van een gemeente-breed erfgoednetwerk.

In 2022 zijn het tweede erfgoedfilmpje en de tweede erfgoedbijeenkomst opgeleverd. Gedurende het traject is gebleken dat er bij partijen geen behoefte bestond aan monumentpaspoorten, deze hebben geen toegevoegde waarde. In afstemming met het vorige bestuur is daarom besloten geen paspoorten op te stellen, maar meer te investeren in de tweede, fysieke bijeenkomst. De bijeenkomsten zijn als zeer positief ervaren door monumenteigenaren en zullen daarom ook na 2022 jaarlijks voortgezet worden. Het gemeente-brede erfgoednetwerk is verder uitgebreid. Ook wordt, n.a.v. de conclusies/ aanbevelingen uit het doorlopen proces, het gemeentelijk erfgoed herijkt en wordt de archeologische verwachtingskaart geharmoniseerd en geactualiseerd. Dit traject is in Q3 2022 reeds gestart en wordt uiterlijk  Q2 2023 afgerond. De visie op erfgoed in Beekdaelen zal eind 2022 opgeleverd worden, in Q1-2 2023 voorgelegd worden aan de Raad, waarna de opdracht formeel is afgerond.


Daarnaast participeren wij sinds Q4 2019 in het provinciale ErfgoedLab (zie vrijetijdseconomie en erfgoed), gericht op de integrale benadering van herbestemmingsopgaven in Limburg met Kasteel Amstenrade als provinciale pilot. Het ErfgoedLab wordt door de provincie ook na 2021 gefaciliteerd. De casus kasteelcomplex en Landgoed Amstenrade is eind 2022 door de gemeente voorgedragen en door de provincie opnieuw geselecteerd voor het ErfgoedLab.