3. Budgetbijstellingen per programma

Aangezien de raad de lasten per programma autoriseert worden de budgetbijstellingen toegelicht per programma. Hiertoe worden de programma’s gehanteerd die de raad met het vaststellen van de begroting 2023 heeft benoemd en die aansluiten bij de hoofdstukindeling van het coalitieprogramma 'Ons thuis, ons Beekdaelen'.

1. Inwoners, bestuur en veiligheid
2. Sociale leefomgeving
3. Fysieke leefomgeving
4. Bestuurlijke samenwerking en financiën

Het programma Inwoners, bestuur en veiligheid bestaat uit de taakvelden bestuur, burgerzaken, overhead, crisisbeheersing brandweer en openbare veiligheid. Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

In het vervolg van deze paragraaf volgt een toelichting op de grotere mutaties in dit programma. In de onderstaande tabel zijn die bijstellingen samengevat  (N = wijziging verloopt neutraal en heeft geen effect op he begrotingsresultaat, R = wijziging heeft invloed op begrotingsresultaat). Na de tabel worden deze toegelicht.

Nr.	Omschrijving	Bedrag (in duizenden euro's)
		2024	2025	2026	2027	R/N
1	Burgerzaken	-116	2	-91	-155	R
2	Veiligheidshuis tlv stelpost prijsstijging	-13	-13	-13	-13	N
3	Veiligheidshuis tlv begrotingsrsultaat	-19	-3	-3	-3	R
4	Straatcoaches	-27	-27	0	0	R
5	Beleid, toezicht en ruiming van explosieven	37	1	1	1	N
6	Publicaties	-15	0	0	0	N
7	Te oormerken middelen: impulsgelden weerbaar bestuur	-7	0	0	0	N
8	Energielasten	-1	-80	-64	-64	R
9	Personele lasten	-152	-152	-152	-152	R
	Overige lasten en baten	-3	11	7	7
	Totale bijstelling programma	-315	-260	-316	-379

1. Burgerzaken
De salarislasten voor burgerzaken zijn bijgesteld . Het totale bedrag dat is gemoeid met de salarisbijstellingen bedraagt in de burap  €450.000. Voor een nadere uiteenzetting wordt kortheidshalve verwezen naar toelichtingsnummer 8.  

Daarnaast is het meerjarig budget voor verkiezingen geactualiseerd op basis van de aanstaande verkiezingsmomenten. De omvang van de bijstellingen is gebaseerd op de gerealiseerde uitgaven 2023. Dit leidt tot een verhoging van het budget voor de jaren 2024, 2026 en 2027 met respectievelijk € 40.000, € 38.500 en € 102.000.  Voor 2025 leidt dit tot een verlaging van het budget met € 55.000.

Tenslotte is het budget voor software burgerzaken met € 23.500 bijgesteld op basis van uitgaven 2023. Nieuwe wetgeving leidt tot structurele meerkosten bij iBurgerzaken-applicatie.

2 + 3. Veiligheidshuis
De kosten van het veiligheidshuis stijgen met name als gevolg van de indexering van lonen- en prijzen. Ter compensatie van die stijging wordt de stelpost voor prijsstijgingen verlaagd (zie toelichtingnummer 28). Daarnaast stijgen de bedrijfsvoeringskosten. Die stijging komt ten laste van het resultaat van deze bestuursrapportage. 

4. Straatcoaches
Bij het beschikbaar stellen van het krediet dat nodig is voor de pilot voor de inzet van straatcoaches is rekening gehouden met een subsidiebedrag. Gebleken is dat de subsidie niet doorgaat. om die reden is sprake van meerkosten die in deze bestuursrapportage worden geraamd.   

5. Beleid, toezicht en ruiming van explosieven
Het betreft een administratieve correctie tussen 2 programma's (zie nummer 26).

6. Publicaties
De overeenkomst voor gemeentelijke publicaties in één huis-aan-huis blad is verlengd tot en met 31 december 2024. Die verlenging kost meer dan in de begroting is geraamd. De kostenstijging is een gevolg van prijsstijgingen en worden om die reden bekostigd door inzet van de stelpost voor prijsstijgingen (zie toelichtingnummer 28). Medio 2024 wordt de marktverkenning en inkoop opgestart voor een overeenkomst voor 2025 en verder. Na die marktverkenning is duidelijk of de meerkosten ook structureel moeten worden geraamd.

7. Te oormerken middelen meicirculaire 2024
In de meicirculaire 2024 zijn impulsgelden beschikbaar gesteld voor weerbaar bestuur. De betreffende middelen worden geoormerkt.

8. Energielasten
Een aantal jaren geleden zijn de budgetten voor energie naar boven bijgesteld als gevolg van de energiecrisis. Er is toen voor gekozen om die bijraming slechts voor een aantal jaren door te voeren. Vanaf het jaar 2024 werd verwacht dat de kosten zich weer zouden bevinden op het niveau van voor de crisis. Dit blijkt niet helemaal uit te komen. De kosten blijken nog steeds hoger dan voor de crisis. Die meerkosten zijn verspreid over diverse programma' s. Onderstaande tabel toont een samenvattend overzicht van de mutaties per programma:

9. Bijstelling salarislasten
Zoals iedere organisatie is ook de gemeente Beekdaelen onderhevig aan personele schommelingen. Aantrekken van nieuwe capaciteit vindt in voorkomende gevallen vaak plaats binnen de vacatureruimte die beschikbaar is. De dynamiek van de werkzaamheden maakt dat het soms nodig is om personeel aan te trekken op andere taakvelden dan waar de vacatureruimte beschikbaar is. Volgens de huidige systematiek blijft de vacatureruimte dan staan, en worden de kosten van de medewerkers in de andere taakvelden toegevoegd. De beschikbare vacatureruimte valt nu alsnog vrij. Daarover is al gerapporteerd in de jaarrekening 2023. Het bedrag dat daarbij hoort bedraagt structureel € 450.000. 

Onderstaande tabel toont een samenvattend overzicht van de mutaties van de personele lasten per programma:

Programma	Bedrag (in duizenden euro's)
	2024	2025	2026	2027	Nr.
Bestuur, inwomers en veiligheid	-152	-152	-152	-152	9
Sociale leefomgeving	-206	-206	-206	-206	20
Fysieke leefomgeving	-430	-501	-460	-418	25
Inzet stelpost loonstijging	1.238	1.310	1.268	1.227	34
	450	450	450	450

Het programma Sociale leefomgeving bestaat uit de taakvelden onderwijs, sport, cultuur, sociaal domeinen volksgezondheid.
Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

In het vervolg van deze paragraaf volgt een toelichting op de grotere mutaties in dit programma. In de onderstaande tabel zijn die bijstellingen samengevat  (N = wijziging verloopt neutraal en heeft geen effect op he begrotingsresultaat, R = wijziging heeft invloed op begrotingsresultaat). Na de tabel worden deze toegelicht.

Nr.	Omschrijving	Bedrag (in duizenden euro's)
		2024	2025	2026	2027	R/N
10	Indexering lonen en prijzen	-1.428	-1.428	-1.428	-1.428	N
11	Oekraïners	1.181	0	0	0	R
12	WMO tlv begrotingsresultaat	-185	-185	-185	-185	R
13	Jeugd tlv begrotingsresultaat	-184	-184	-184	-184	R
14	Maatschappelijke opvang (beschermd wonen)	0	-227	-512	-115	R
15	Kompas	-97	0	0	0	R
16	WSW en beschut werk	-88	0	0	0	R
17	Collectief vervoer Omnibuzz	-87	0	0	0	R
18	Te oormerken middelen AU meicirculaire 2024	-303	0	0	0	N
19	Energielasten	27	-46	-33	-33	R
20	Personele lasten	-206	-206	-206	-206	R
	Overige lasten en baten	35	17	4	4
	Totale bijstelling programma	-1.334	-2.258	-2.543	-2.146

10. Indexering lonen en prijzen        
In de bestuursrapportage wordt een aantal budgetten naar het prijsniveau van 2024 bijgesteld. In de gemeentebegroting is, ter dekking van de indexeringen, een centrale post opgenomen voor prijsstijgingen. Deze wordt in deze bestuursrapportage aangesproken voor een bedrag van ruim € 1,4 miljoen. In toelichtingnummer 28 van deze burap treft u een nadere specificatie aan.

11. Opvang Oekraïners
Van het Rijk ontvangen wij een vergoeding per gerealiseerde opvangplek per dag. Het totaal te ontvangen bedrag over de periode jan t/m aug 2024 is afgerond € 1.692.000. De te verwachte kosten (met name huisvestingskosten en leefgelden) over deze periode is € 511.000 (excl. energiekosten).
Per saldo is er een voordeel van € 1.181.000. In de 2e Burap 2024 zullen we het (mogelijk) voordeel over de periode sept.-dec. 2024 verwerken. Peildatum voor de 2e Burap 2024 is 1 september 2024.

12. WMO t.l.v. begrotingsresultaat
De toename van de kosten WMO betreft met name hogere kosten Hulp bij het huishouden en hogere kosten voor woningaanpassingen.

13. Jeugd t.l.v. begrotingsresultaat
De toename van de kosten voor Jeugdhulp betreft met name hogere kosten maatwerkvoorzieningen, PGB en jeugdhulp verblijf overige.

14. Maatschappelijke opvang (beschermd wonen)
De invoering van de decentralisatie beschermd wonen door het Rijk was gepland met ingang van 1 januari 2025. Deze datum wordt echter niet gehaald. De planning is nu dat de decentralisatie zal plaatsvinden per 1 januari 2026. De latere invoering heeft voor de jaren 2025, 2026 en 2027 nadelige gevolgen voor onze gemeente van respectievelijk € 226.000, € 512.000 en € 115.000. 

15. Kompas
De gewijzigde begroting 2024 van Kompas laat per saldo een nadeel zien van € 97.000 ten opzichte van de raming in de begroting van de gemeente Beekdaelen. Dit wordt met name veroorzaakt door een toename van de kosten voor armoedebeleid en stijging van de kosten voor begeleiding en huisvesten van statushouders. Verder is er een toename van de bedrijfsvoeringkosten. Enerzijds het uitbreiden van de formatie als gevolg van de uitbreiding inburgeringstaken en anderzijds het versterken van de kwetsbare functies. De gewijzigde begroting van Kompas is geagendeerd voor uw raadsvergadering van 11 juni aanstaande.

16. WSW en beschut werk
De gewijzigde begrotingen 2024 van GR WOZL en GR WSP laten per saldo een nadeel zien van afgerond € 88.000. De gewijzigde begroting van WSW is geagendeerd voor uw raadsvergadering van 11 juni aanstaande.

17. Collectief vervoer Omnibuzz
De gewijzigde begroting 2024 van GR Omnibuzz is verhoogd als gevolg van een aanzienlijke toename van het gebruik van het collectief vervoer van Omnibuzz. De gewijzigde begroting 2024 is gebaseerd op de jaarrekening 2023 van Omnibuzz + een volumetoename van 5%. De gewijzigde begroting van Omnibuzz is geagendeerd voor uw raadsvergadering van 11 juni aanstaande.

18. Te oormerken middelen meicirculaire 2024
In de meicirculaire 2024 heeft het Rijk extra middelen beschikbaar gesteld voor participatie (€ 345 duizend). De middelen worden hiervoor geoormerkt. Daarnaast zijn de middelen voor jeugdhulp van kinderen in AZC verlaagd met € 42 duizend. De reeds geoormerkte middelen worden verlaagd met dit bedrag.

19. Energielasten
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichtingsnummer 8.

20. Bijstelling salarislasten
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichtingsnummer 9.

 

Het programma Fysieke leefomgeving bestaat uit de taakvelden Beheer overige gebouwen, overhead, verkeer en vervoer, economie, openbaar groen, rioleringen, afval, milieubeheer en ruimtelijke ordening. Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

In het vervolg van deze paragraaf volgt een toelichting op de grotere mutaties in dit programma. In de onderstaande tabel zijn die bijstellingen samengevat  (N = wijziging verloopt neutraal en heeft geen effect op he begrotingsresultaat, R = wijziging heeft invloed op begrotingsresultaat). Na de tabel worden deze toegelicht.

Nr.	Omschrijving	Bedragen (in duizenden euro's)
		2024	2025	2026	2027	R/N
21	Verkoop grond	317	0	0	0	R
22	Vrijval voorziening rehabilaties	72	0	0	0	R
23	Indexering groencontracten	-121	-121	-121	-121	R
24	Energielasten	-38	-215	-184	-184	R
25	Personele lasten	-430	-501	-460	-418	R
	Overige lasten en baten	-55	-12	-33	-77
	Totale bijstelling programma	-254	-849	-798	-801

21. Verkoop grond
De verkoop van een perceel Op de Bies 66 in Schimmert  is niet gerealiseerd in 2023, maar is doorgeschoven naar het jaar 2024.  Dit perceel was aangekocht voor de realisatie van  het Tiny House project. Inmiddels is ook het perceel gelegen aan Op de Bies 70a te Schimmert aangekocht (cf. raadsbesluit 14 juni 2022). Het betreffende perceel is gelet op haar ligging meer geschikt geacht om een Tiny House project te realiseren. In de raadsvergadering van 27 juni 2023 is vervolgens  besloten om de verkoopopbrengst van het perceel Op de Bies 66 in te zetten voor de realisatie van het Tiny House project op het perceel Op de Bies 70a.

22. Vrijval voorziening rehabilitaties
Gebleken is dat een bedrag van afgerond € 72.000 teveel in de voorziening voor wegen is opgenomen. Dit bedrag valt vrij ten gunste van het resultaat van deze burap.

23. Indexering groencontracten
In de periode november 2021 en februari 2022 heeft het aanbestedingstraject plaatsgevonden inzake het groenbeheer 2022-2027.  Zoals bekend zijn wij in de periode kort na de inschrijving geconfronteerd met onvoorziene geopolitieke ontwikkelingen. Dien ten gevolge zijn er aanzienlijke kostenstijgingen geweest ten aanzien van de brandstof-, materiaal- en loonkosten. Op basis van de contractafspraken heeft gedurende de periode tussen de gunning en 31-12-2023 geen indexering plaatsgevonden. Dit betekent dat de eenheidsprijzen momenteel ruim afwijken van de marktconforme prijzen in negatieve zin. 

Vanaf 2024 is contractueel bepaald dat de er geïndexeerd wordt. De contractueel vastgelegde indexering bedraagt 5,1%. Als we kijken naar de werkelijke indexcijfers vanaf ingang van het contract dan bedraagt deze 15,1%. Voorgesteld wordt om de contacten te indexeren met 10.6%  en hiermee de groenaannemer te compenseren voor de exorbitante kostenstijging in de periode mei 2022 tot en met december 2023. 

24. Energielasten
Kortheidshalve wordt verwezen naar toelichtingsnummer 8.

25. Bijstelling salarislasten
Voor een nadere uiteenzetting wordt kortheidshalve verwezen naar toelichtingsnummer9.

 

Het programma Bestuurlijke samenwerking en financiën bestaat uit de taakvelden Samenwerking, overhead en financiële functie.
Onderstaand treft u een overzicht aan van de bijstellingen van de baten, de lasten en de resultaatbestemming van het programma (bedragen in duizenden euro’s, + = positief voor het resultaat, - = negatief voor het resultaat).

In het vervolg van deze paragraaf volgt een toelichting op de grotere mutaties in dit programma. In de onderstaande tabel zijn die bijstellingen samengevat  (N = wijziging verloopt neutraal en heeft geen effect op he begrotingsresultaat, R = wijziging heeft invloed op begrotingsresultaat). Na de tabel worden deze toegelicht.

Nr.	Omschrijving	Bedragen (in duizenden euro's)
		2024	2025	2026	2027	R/N
26	Beleid, toezicht en ruiming van explosieven	-37	-1	-1	-1	N
27	ICT-kosten	-128	-42	-42	-42	R
28	Rente-inkomsten	400	0	0	0	R
29	Dividend	77	0	0	0	R
30	Bijstelling AU obv meicirculaire 2024	525	0	0	0	R/N
31	Te oormerken middelen meicirculaire 2024	-270	0	0	0	N
32	Inzet stelpost prijsstijging t.b.v. diverse indexeringen	1.476	1.461	1.461	1.461	N
33	Inzet stelpost prijsstijging t.b.v. energielasten	132	92	107	107	N
34	Inzet stelpost loonstijging tbv bijstelling personele lasten	1.238	1.310	1.268	1.227	R
	Overige lasten en baten	62	12	-5	7
	Totale bijstelling programma	3.475	2.831	2.788	2.757

26. Algemene uitkering: Beleid toezicht en ruiming explosieven
Het betreft een administratieve correctie tussen 2 programma's (zie nummer 5).

27. ICT-kosten
Voor het implementeren van  nieuwe  software  wordt gebruik gemaakt van de ondersteuning door de leveranciers. In 2024 wordt het hiervoor beschikbare budget eenmalig met € 70.000 verhoogd. Vanaf 2025 komen deze kosten ten laste van de desbetreffende kredieten die beschikbaar worden gesteld voor de aanschaf van de software.

Het budget voor het archiveren van de websites wordt structureel met € 5.500 verhoogd. Alle websites worden vanaf 2024 gearchiveerd. In de meerjarenraming was hiermee nog geen rekening gehouden.

Op basis van de uitgaven 2023 is het budget voor software bestuur/bedrijfsvoering meerjarig met € 28.000 bijgesteld. De toename is voornamelijk het gevolg van  software-aanpassingen en het uitbreiden van licenties.

ISD Kompas maakt deels gebruik van de applicaties van de gemeente. Deze kosten worden bij Kompas in rekening gebracht. In de begroting  2024 en de meerjarenraming was een foutief bedrag geraamd.  Dit is in deze bestuursrapportage hersteld.

28. Rente-inkomsten
De liquiditeitspositie is beter dan in de primaire begroting 2024 was voorzien. De geraamde renteopbrengst schatkistbankieren kan met € 400.000 worden verhoogd.

29. Dividend
Het betreft hier de bijstelling van het dividend 2023 en inconveniëntentoeslag Enexis en dividenduitkering NV Rd4 over het jaar 2023.

30. Bijstelling algemene uitkering o.b.v. meicirculaire 2024
De algemene uitkering is bijgesteld op basis van de meicirculaire 2024. Dit leidt tot een hogere uitkering van € 525 duizend euro. Van dit bedrag wordt in totaal € 572 duizend geoormerkt (zie de toelichting onder nummer 7, 18 en 31).

31. Te oormerken middelen meicirculaire 2024
In de meicirculaire 2024 heeft het Rijk extra middelen beschikbaar gesteld voor dienstverlening gemeenten in de aanpak van armoede en schulden  (€ 53 duizend), voor werkdrukverlaging jeugdbescherming    (€ 57 duizend) en voor de uitvoeringskosten van de omgevingswet (€ 160 duizend). De middelen worden voor deze doeleinden geoormerkt. 

32. Aanwending stelpost prijsstijging t.b.v. diverse indexeringen
In de begroting 2024 is een stelpost opgenomen voor prijsstijgingen. Deze stelpost is bedoeld om indexeringen van budgetten te kunnen opvangen. Onderstaande tabel geeft inzicht in welke posten (deels) worden gedekt door aanwending van deze stelpost.

33. Inzet stelpost prijsstijging t.b.v. energielasten

Voor een nadere toelichting wordt hier verwezen naar toelichtingsnummer 8.

34. Inzet stelpost loonstijging t.b.v. bijstelling salarislasten

Voor een nadere toelichting wordt hier verwezen naar toelichtingsnummer 9.