Voor u liggen de jaarstukken 2022 van de gemeente Beekdaelen. Dit zijn de eerste jaarstukken van een nieuw college van burgemeester en wethouders. In deze jaarstukken leggen wij zowel financieel als beleidsmatig verantwoording af over de uitvoering van het beleid dat via de kadernota en de programma-begroting voor 2022 is vastgesteld.
In 2022 zijn wij als het nieuw college voor de bestuursperiode 2022-2026 aan de slag gegaan met de uitvoering van het coalitieprogramma ‘Ons thuis, ons Beekdaelen’. Met open oog voor wat er om ons heen gebeurde en de onzekerheden die er waren.
Het jaar 2022 begon voor ons allemaal nog in een lockdown als gevolg van de Covid-19-pandemie die langer duurde dan verwacht. Net als in 2020 en 2021 ervaarden inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en ook de gemeente in het afgelopen jaar nog dagdagelijks de directe en vooral indirecte gevolgen van deze afnemende crisis. Gelukkig kwam er in het voorjaar van 2022 weer meer ruimte voor ontmoeting en kwam de uitvoering van de herstelmaatregelen volop op stoom.
Op het moment dat deze lockdown voorbij was en alles weer van slot ging, kregen we eind februari 2022 te maken met nieuwe onzekerheden door de inval van Rusland in Oekraïne. Dit verstoorde de relatieve vrede op ons continent. Met verschrikkelijke gevolgen voor de inwoners van Oekraïne. Er kwam een Oekraïense vluchtelingenstroom naar West-Europa op gang en ook in Beekdaelen werd wat opvang betreft de helpende hand geboden.
Op een andere schaal raakte deze Oekraïne-crisis ons nog een keer: de inflatie bereikte namelijk een recordhoogte en de rentes en energieprijzen stegen enorm. Hierdoor kregen onze inwoners in 2022 te maken met fors hogere energierekeningen en gestegen kosten voor levensonderhoud. Vooral de inwoners met een laag inkomen en een slecht geïsoleerd huis kwamen financieel in de knel. Met behulp van de middelen van het Rijk ondersteunden we in het afgelopen jaar huishoudens met energietoeslag om hun bestaanszekerheid te garanderen.
Op een heel ander vlak, namelijk in de bouwsector leidde het schrappen van de bouwvrijstelling stikstof in combinatie met gestegen kosten voor grondstoffen en energie en stagnerende grondprijzen tot vertraging in woningbouwprojecten, terwijl de vraag naar (betaalbare) woningen in Beekdaelen en de andere gemeenten in de regio Parkstad Limburg groter is dan ooit. Onzekerheden zijn fors toegenomen en externe factoren zijn van steeds grotere invloed op het kunnen bereiken van maatschappelijke doelstellingen. Voorbeelden hiervan zijn de problemen op het energienetwerk (netcongestie), complexer wordende procedures (Didam-arrest), strengere milieuwetgeving vanuit Europa en de reeds genoemde stikstofproblematiek. Maar bijvoorbeeld ook schaarste aan mensen en materialen, de invoering van de Omgevingswet en extremere weers-omstandigheden door klimatologische ontwikkelingen. Hierdoor staan planningen en voorspelbaarheid van prognoses onder druk. Het vereist focus, maat-schappelijke investeringen en vooral samenwerking met andere overheden en marktpartijen om onder deze omstandigheden als college van burgemeester en wethouders van Beekdaelen de gestelde doelen te bereiken. Daar zijn wij in 2022 volop mee bezig geweest.
Ook in 2022 hebben wij op basis van het in 2021 vastgestelde doorontwikkelplan forse stappen gezet in de doorontwikkeling van onze ambtelijke organisatie. Beekdaelen is 3 jaar na de herindeling inmiddels een volwassen middelgrote gemeente geworden met een duidelijke stem in de regio Zuid-Limburg en in de subregio Parkstad Limburg. Deze doorontwikkeling en de veranderende maatschappelijke vraagstukken doen een appel op zowel het gemeentebestuur en de ambtelijke organisatie. We hebben in 2022 hard gewerkt aan de doorontwikkeling naar een meer wendbare en weerbare organisatie die goed in verbinding staat met haar omgeving, zowel intern als extern. De middelen die op basis van het doorontwikkelplan beschikbaar zijn gesteld, stellen ons in staat om deze slag te maken.
De gemeentelijke dienstverlening kreeg het afgelopen jaar - na de beëindiging van de Covid19-maatregelen en met de komst van onder andere Oekraïense vluchtelingen - te maken met pieken in de werkzaamheden. We hielden onze levertijden acceptabel en blijven werken aan goede bereikbaarheid voor onze inwoners. Waarbij de diverse kanalen worden ingezet zodat inwoners de dienstverlening krijgen die nodig is.
Het jaar 2022 wordt afgesloten met een positief resultaat van afgerond 8,4 miljoen euro. Er is echter nog steeds veel onduidelijkheid over wat er over een paar jaar gaat gebeuren. Het kabinet werkt aan een andere financieringssystematiek. In 2026 moet het nieuwe stelsel in werking treden. Er wacht gemeenten een forse terugval in inkomsten. Het gemeentefonds, waar een groot deel van al het geld vandaan komt, wordt in 2026, maar vooral van 2027 aanzienlijk kleiner. Al deze ontwikkelingen maken dat we als college voortdurend alert en wendbaar moeten zijn ten aanzien van kansen en bedreigingen die op onze mooie gemeente afkomen. Hiermee zullen we als nieuw college ook in de resterende jaren van deze bestuursperiode aan de slag gaan. U kunt op ons rekenen!