Ook in het begrotingsjaar 2023 willen we wat onze strategische focus betreft inzetten op een meerzijdige, zowel extern als intern gericht oriëntatie. Onze bijzondere positie als grootste plattelandsgemeente van Zuid-Limburg ingeklemd tussen de twee grote stedelijke agglomeraties Parkstad Limburg en Westelijke Mijnstreek en fungerend als ‘poort naar het Heuvelland oftewel het Middengebied van Zuid-Limburg’, maakt dat we die meerzijdig strategische oriëntatie zullen gaan hanteren om zo onze gemeente Beekdaelen optimaal te kunnen positioneren, zowel extern (regionaal) als intern (inwoners, bedrijven en maatschappelijk middenveld). Onderstaand de belangrijkste onderwerpen die wij wat dat betreft in 2023 gaan oppakken.                                

Belangrijk voor zowel onze externe als interne strategische oriëntatie in 2023 en verder is de actualisatie van onze beknopte strategische toekomstvisie ‘leven en werken in het landschap’.  Deze actualisatie biedt ons de mogelijkheid om in samenspraak met de relevante stakeholders te bepalen welke gemeente wij over ongeveer 10 jaar willen zijn. Daarbij kijken we ook naar de wereld om ons heen en betrekken we onder andere de input van onze burgers, maatschappelijke instellingen en bedrijven als ook bestaande visies van bijv. onze buurgemeenten, regionale samenwerkingsverbanden waaraan wij deelnemen, trends en ontwikkelingen die in de komende jaren op ons afkomen. De te actualiseren toekomstvisie vormt straks de basis voor alle andere toekomstige beleidsvisies die we nog gaan opstellen en vormt mede een soort van afwegingskader voor onze 360 graden oriëntatie op samenwerking.                                                                    

Een andere belangrijk onderdeel voor onze externe en interne strategische oriëntatie is de voor 2024 op te stellen Omgevingsvisie Beekdaelen. Deze beschrijft de maatschappelijke opgave en de te beschermen kernkwaliteiten van Beekdaelen. In de omgevingsvisie worden meerdere sectorale visies samen-gebracht tot één integraal verhaal over de fysieke leefomgeving. Het verhaal van het verleden en de fysieke overblijfselen hiervan, vormen immers het DNA van een gemeente. Het integrale karakter van de omgevingsvisie biedt kansen om vanuit het cultureel erfgoed opgaven uit andere sectoren met elkaar te verbinden. Daarbij draagt de historische gelaagdheid bij aan de aantrekkelijkheid van ons Beekdaelens landschap. Zo kunnen historische structuren of elementen als vertrekpunt voor grote ruimtelijke opgaven dienen. Denk hierbij aan vraagstukken op het gebied van leefbaarheid, energietransitie of waterveiligheid. Hierdoor wordt zowel de externe als interne strategische oriëntatie geraakt.                                             

Voor wat betreft de externe strategische oriëntatie van Beekdaelen is onze 360 graden oriëntatie op samenwerking van belang. Deze zullen wij ook in 2023 gaan hanteren en ziet enerzijds op het zoveel als mogelijk streven naar samenwerking op de schaal van de regio Zuid-Limburg en anderzijds op het streven naar samenwerkingen passend bij het nagestreefde doel en schaal van die samenwerking zonder al te zeer gebonden te zijn aan een of andere (sub)regio. Aandachtspunten voor het begrotingsjaar 2023 zijn het als grootste plattelandsgemeente binnen de gremia van de het samenwerkingsverband Stadsregio Parkstad nog meer uitdragen van het besef dat het landelijk gebied binnen Parkstad complementair is aan de stedelijke infrastructuur en het verder vormgeven van de samenwerking tussen de gemeenten in het Middengebied van Zuid-Limburg zeker gelet op de grote opgaven waar gemeenten voor staan.

Ook de nieuwe in de maak zijnde Regio Deal Parkstad Limburg 2.0 is relevant voor onze externe en interne strategische oriëntatie voor 2023 en de daaropvolgende jaren. Nu de eerste Regio Deal Parkstad die van 2019 tot en met 2022 heeft plaatsgevonden, met meer dan 43 projecten succesvol is gebleken en het Rijk heeft laten doorschemeren dat voor de regio Parkstad een nieuwe Regio Deal in het verschiet ligt, zal vanuit Beekdaelen, de andere Parkstad-gemeenten en de Stadsregio worden ingezet op een nieuwe Regio Deal 2.0 voor de jaren 2023-2026, waarin wij, de andere Parkstadgemeenten, de Stadsregio en het Rijk in gezamenlijkheid aan de slag gaan met ontwikkelingen die onderbouwd bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van leven, wonen en werken van de inwoners en ondernemers van Parkstad en dus ook van Beekdaelen. Deze nieuwe Regio Deal raakt onze inwoners en biedt ons de mogelijkheid om enerzijds bij de Stadsregio en ook bij het Rijk bewustwording te creëren voor de belangrijke problematieken van een plattelandsgemeente, zoals daar zijn: de transitie van de landbouw, de gevolgen van de verwevenheid tussen het stedelijke en landelijke gebied en het vergroten van de leefbaarheid in de kernen. Anderzijds biedt ons dit ook de kans om via de nieuwe Regio Deal projecten in te dienen waardoor deze problematieken kunnen worden opgelost of kunnen worden gemitigeerd. 
Daarnaast wordt er –afgestemd met het Ministerie van Binnenlandse Zaken- nog een Regio Deal voor Zuid-Limburg opgesteld. Vanuit Beekdaelen houden we wat dat betreft uiteraard proactief een vinger aan de pols en volgen we de ontwikkelingen van deze Regio Deal op de voet.

In het kader van de aanscherping van de Nationale Omgevingsvisie extra (NOVI extra) heeft het kabinet de regio Zuid-Limburg aangewezen als NOVEX-gebied. Dit zijn gebieden die als gevolg van de nationale opgaven worden herbestemd en ingrijpend worden heringericht. De NOVEX-gebieden stellen een ontwikkelperspectief op basis waarvan een gezamenlijk plan wordt opgesteld. Hiermee wordt de stap richting uitvoering en de bijbehorende ruimtelijke keuzes gezet om de stip op de horizon – in de komende vier tot tien jaar - te bereiken. Dit plan omvat onder andere een uitvoeringsagenda, inclusief regionale investeringsagenda en raakt onze interne en externe strategische oriëntatie. Als grootste plattelandsgemeente van Zuid-Limburg is het ons doel om in 2023 bij deze activiteiten een rol van betekenis te gaan spelen in de diverse gremia en onze strategische positie hierin van geval tot geval te bepalen, zodat we mee kunnen werken aan het komen tot een meer samenhangende ruimtelijke strategie en aanpak voor het NOVEX-gebied Zuid-Limburg en daarmee ook voor Beekdaelen.